Đã bao đời nay, các lò sản xuất gạch ngói Cừa (xã Nghĩa Hoàn, huyện Tân Kỳ, Nghệ An) đã cho ra đời hàng triệu triệu viên gạch, ngói góp phần làm nên ngàn vạn ngôi nhà khang trang chắc chắn, đẩy những mái tranh vách nứa của nhiều miền quê khốn khó lùi xa...
Nghĩa Hoàn là xã miền núi, cách trung tâm huyện Tân Kỳ (Nghệ An) 12km, được thiên nhiên ưu đãi có mỏ đất làm gạch ngói tốt nhất khu vực với diện tích 50 ha. Trải qua quá trình sản xuất nhỏ lẻ, manh mún đến năm 2006 do nhận thấy hiệu quả thiết thực của làng nghề gạch ngói Cừa, UBND tỉnh Nghệ An ký quyết định (số 956/QĐ - UBND.CN) công nhận "Làng nghề tiểu thủ công nghiệp" cho làng Cừa - Nghĩa Hoàn. Đây là bước ngoặt để làng nghề mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, cạnh tranh với nhiều sản phẩm cùng loại trên thị trường. Sau khi được công nhận làng nghề, cùng với nhu cầu sản xuất kinh doanh, cần phải có một tổ chức đứng ra để tập hợp sức mạnh từ những lò ngói cá nhân thành một khối thống nhất, vững mạnh, đoàn kết, cùng nhau phát triển. Ngày 20/12/2006, HTX sản xuất - kinh doanh - dịch vụ (SXKDDV) làng nghề ngói Cừa ra đời với 121 hộ xã viên, vốn điều lệ 856 triệu đồng.
Ông Nguyễn Văn Hạnh, Chủ nhiệm HTX gạch ngói Cừa
HTX là đơn vị tự kinh doanh, hạch toán độc lập với sản phẩm là gạch ngói chất lượng cao. Hiện tại, HTX gồm có 2 đội sản xuất với 137 cơ sở sản xuất. Sản phẩm gồm có ngói lợp và ngói úp nóc (ngói bò); hàng năm HTX sản xuất và cung cấp cho thị trường trên dưới 50 triệu viên. Chất lượng ngói Cừa luôn được khách hàng ưa chuộng.
Sản phẩm ngói úp nóc
HTX thường xuyên mở các cuộc tập huấn về đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, giúp xã viên từng bước tiếp xúc với công nghệ mới. Đến nay, sản phẩm ngói Cừa được tiêu thụ mạnh ở thị trường các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Thanh Hoá, Hà Nội, Hải Phòng, TPHCM... Năm 2009 HTX đã trình UBND tỉnh phê duyệt dự án KCN nhỏ Nghĩa Hoàn với nhà máy sản xuất ngói công nghệ cao có tổng mức đầu tư 140 tỷ đồng.
Nhờ làm ăn hiệu quả nên hiện nay toàn HTX có 80% nhà cao tầng, 100 xe ô tô, nộp ngân sách nhà nước mỗi năm 2 tỷ đồng. HTX đã tạo việc làm cho gần 1.000 thợ lao động kỹ thuật, 1.500 lao động phổ thông với thu nhập bình quân 40 đến 60 triệu đồng/người/năm. HTX tham gia ủng hộ các hoạt động từ thiện bình quân từ 50 - 60 triệu đồng/năm.
5 năm qua, HTX đã vinh dự được Bộ Công thương tặng Bằng khen Đơn vị sản xuất kinh doanh mạnh toàn quốc năm 2008, UBND tỉnh Nghệ An tặng 2 Bằng khen và danh hiệu Tập thể lao động Xuất sắc năm 2009, Liên minh HTX Việt Nam tặng 2 Bằng khen và 1 Bằng chứng nhận danh hiệu Điển hình Tiên tiến toàn quốc 5 năm liền. Cá nhân Chủ nhiệm HTX được UBND tỉnh tặng Bằng khen có thành tích hoàn thành Xuất sắc nhiệm vụ năm 2008 - 2009. Tại Đại hội IV Liên minh HTX Nghệ An (nhiệm kỳ 2011-2016), ông Nguyễn Văn Hạnh đã được các đại biểu tín nhiệm bầu vào BCH Liên minh HTX Tỉnh.
Ông Nguyễn Văn Hạnh - Chủ nhiệm HTX SXKDDV ngói Cừa cho biết: "Hiện nay sản phẩm ngói Cừa đã được Cục sở hữu trí tuệ cấp nhãn hiệu hàng hóa. HTX luôn nhận được sự chỉ đạo và hỗ trợ hiệu quả của UBND tỉnh Nghệ An, Sở Khoa học - Công nghệ, UBND huyện Tân Kỳ trong quá trình phát triển. Nhiệm vụ đặt ra cho HTX là phải luôn luôn đổi mới quy trình công nghệ sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, mở rộng thị trường...".