Thị xã Cửa Lò là một trong hai trung tâm kinh tế lớn nhất của tỉnh Nghệ An, chỉ sau thành phố Vinh - đô thị loại I đã được Thủ tưởng Chính phủ xác định là trung tâm kinh tế văn hoá của vùng Bắc Trung Bộ. Thị xã Cửa Lò có chức năng là đô thị du lịch biển và cảng trung chuyển quan trọng của khu vực miền Trung, là đô thị có nhiều tiềm năng để trở thành trung tâm du lịch biển mang tầm quốc gia và khu vực. Với bờ biển dài 10.2km và các điểm du lịch sinh thái, du lịch tâm linh, Cửa Lò đang trở thành điểm đến của những du khách trong và ngoài nước.

Sau 7 năm tổ chức chỉ đạo và triển khai thực hiện Nghị quyết số 05 - NQ/TU ngày 26/9/2006 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về xây dựng và phát triển thị xã Cửa Lò trở thành đô thị du lịch đến 2015 có tính đến năm 2020, tình hình kinh tế - xã hội của thị xã liên tục phát triển, hầu hết các chỉ tiêu kinh tế - xã hội đều đạt và vượt kế hoạch, trong đó một số chỉ tiêu vượt khá. Nhiều chương trình dự án được triển khai, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, tăng trưởng nhanh, văn hoá xã hội chuyển biến tích cực, quốc phòng an ninh được giữ vững, thị xã được Nhà nước tặng Huân chương Lao động hạng Nhì và công nhận đô thị loại III. Du lịch Cửa Lò đã khẳng định tốt thương hiệu, để lại ấn tượng tốt đẹp cho du khách và các tầng lớp nhân dân.

Công tác quy hoạch của thị xã 7 năm qua đạt được nhiều kết quả tích cực: Thị xã đã điều chỉnh quy hoạch thu hút đầu tư các dự án như Trường Đại học Vạn Xuân 50ha, Tổ họp khách sạn Sân Gold 18 lỗ với 132,7ha, khu khách sạn 5 sao của Công ty CP du lịch Hà Nội, Nhà máy sữa Vinamilk, Nhà máy bánh kẹo Tràng An, Khu dịch vụ cảng cá, cảng cầu tàu cùa Công ty TNHH Hà Dung, Hạ tâng khu du lịch Đảo Ngư, Khu chung cư và biệt thự cao cấp kết hợp Trung tâm thương mại, dịch vụ và một số công trình dự án khác.

Bên cạnh đó, Thị xã đã khảo sát lập quy hoạch chi tiết xây dựng khu hành chính mới dọc đường số 3 theo hướng văn minh, hiện đại. Tăng cường công tác quản lý quy hoạch đô thị, xử lý nghiêm các trường hợp lấn chiếm đất đai, làm nhà trái phép, vi phạm không gian, vi phạm hành lang an toàn giao thông. Tiến hành cắm mốc các trục đường giao thông và các lô đất theo quy hoạch được duyệt để quản lý chặt chẽ. Lập quy hoạch và xây dựng trồng mới cây xanh, thảm cỏ, thảm thực vật nhằm xây dựng thị xã xanh - sạch - đẹp. Thực hiện thông báo số 283/TB-UBND.ĐC ngày 21/8/2009 của UBND tỉnh Nghệ An về triển khai việc bàn giao đất quốc phòng tại đào Hòn Ngư cho tỉnh Nghệ An sử dụng vào mục đích phát triển KTXH kết hợp với Quốc phòng và cho phép UBND thị xã làm chủ đầu tư lập dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu du lịch Đảo Ngư gồm rào thông, điện, cấp thoát nước. Hiện nay UBND thị xã đang tiến hành từng bước đầu tư xây dựng hạ tầng. Đặc biệt sau 2 năm thực hiện Nghị quyết ngày 21/01/2009 tại Quyết định số 234/ỌĐ-BXD ngày 12/3/2009 thị xã Cửa Lò đã được Bộ Xây Dựng công nhận là đô thị loại III. Thành lập các phường Nghi Thu, Nghi Hương theo Nghị quyết số 308/NQ.CP ngày 30/9/2010 của Chính Phủ.

Ngoài ra, UBND thị xã đã chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình trọng điểm dở dang như Mương và đường dọc sổ 3, đường 10, đường 11, đường 14, các khu tái định cư, kè biển, kè bến cá... Tăng cường công tác giám sát và quàn lý chất lượng các công trình trên địa bàn Thị xã. Tổ chức rà soát việc sử dụng đất cùa các tổ chức, doanh nghiệp, các dự án thu hút đầu tư... Đề xuất với Tỉnh thu hồi toàn bộ hoặc một phần diện tích đất của một số dự án không thực hiện hoặc không đảm bào thực hiện giấy phép đầu tư đúng quy định.

Sau 7 năm thực hiện Nghị quyết 05/NQ-TU, cơ cấu kinh tế của thị xã chuyển dịch mạnh theo hướng tăng tỷ trọng ngành thương mại, dịch vụ, giảm nông lâm ngư nghiệp, ngành công nghiệp xây dựng cơ bản giữ ổn định. Đẩy mạnh thực hiện các chương trình phát triển kinh tế theo chương trình hành động mà Nghị quyết 05 - NQ/TƯ của Ban Chấp hành Đảng bộ thị xã đã đề ra. Thúc đẩy mạnh việc phát triển kinh tế du lịch, tăng cường thu hút đầu tư đặc biệt chú trọng thu hút các loại hình dịch vụ phong phú, các dự án du lịch cao cấp và mở rộng không gian đô thị du lịch. Thương hiệu Du lịch Cửa Lò ngày càng được khẳng định. Các cơ sở lưu trú ngày càng được đầu tư xây dựng, đến nay trên địa bàn thị xã có 248 nhà nghỉ và khách sạn với 6.453 phòng nghỉ và 13.191 giường có khả năng phục vụ 18.000 khách lưu trú/1 ngày đêm. Năm 2012, lượng khách du lịch đến Cửa Lò là 1.935 ngàn lượt, đạt doanh thu 1.120 tỷ đồng. Dự kiến năm 2013 thị xã đón trên 2 triệu lượt khách du lịch và khoảng 1,3 triệu khách lưu trú, doanh thu du lịch đạt gần 1.400 tỷ đồng.

Hơn nữa, Thị xã đã phát triển và nhân rộng các mô hình kinh tế ngành nghề, TTCN với trên 400 lao động có việc làm ổn định thu nhập khá. Mô hình nuôi cá lóc cao sản tiếp tục phát triển từ 05 hộ năm 2006 lên trên 100 hộ năm 2013, thu nhập bình quân mỗi hộ từ 80 - l00 triệu đồng/năm, có hộ đạt trên 200 triệu đồng/năm. Hệ thống kho đông lạnh phát triển nhanh thu hút nhiều lao động, Khối 6 phường Nghi Tân được UBND tỉnh công nhận Làng nghề bảo quản và chế biến thuỷ sản đồng thời triển khai đề án xây dựng nhãn hiệu tập thể Làng nghề hải sản; sản lượng khai thác hải sản hàng năm đều tăng; chuyển đồi nghề te, già cào... sang khai thác vùng khơi có hiệu quả, nhiều hộ dân đã đầu tư tàu đánh bắt xa bờ. Tính đến nay toàn thị xã có 305 tàu thuyền các loại, trong đó 39 tàu có công suất 90CV- 420CV với nhiều nghề trên thuyền đã vươn khơi đánh bắt có hiệu quà, thu nhập binh quân lao động trên 50 triệu đồng/người/năm. Xây dựng vành đai cây xanh, trồng cây ăn quà, rau màu theo hướng thực phẩm sạch để phục vụ du lịch.

 Thị xã đã và đang tăng cường phát huy nội lực trong dân đề đầu tư xây dựng hạ tầng và chỉnh trang đô thị để đến năm 2015 xây dựng hoàn chỉnh các công trình: Đường giao thông, trường học, điện chiếu sáng, nước sạch và vệ sinh môi trường, cây xanh thảm cỏ, hệ thống kênh mương thoát nước thải tại các phường, khối. Đến nay đã có trên 100 dự án với tổng mức đầu tư trên 60 tỷ đồng, trong đó nguồn huy động của dân là 20 tỷ đồng, chiếm 33% tổng vốn đầu tư.

Đặc biệt một số công trình hạ tầng giao thông, công trình phục vụ du lịch, văn hoá đã hoàn thành đưa vào phục vụ du khách, nhân dân như: Tượng đài văn hoá tại quảng trường Bình Minh, cầu cảng đảo Lan Châu, cầu cáng Đảo Ngư, Nhà luyện tập và thi đấu thể thao, sân vận động, vỉa hè và hệ thống mương thoát nước các trục đường chính; Hệ thông điện chiếu sáng, hệ thống các cụm đèn tín hiệu giao thông, điện trang trí các trục đường Trung tâm; đường ngang số 5, số 6, đường dọc số 2, số 3, công viên cây xanh dọc bãi biển, các bãi đậu xe, cây xanh khuôn viên sân vận động, quy hoạch và điều chỉnh một số kiốt kinh doanh phía đông đường Bình Minh, chợ Nghi Thuỷ, chợ Hải sản Thu Thuỷ...

Công tác văn hoá xã hội cũng đã được UBND thị xã đẩy mạnh. Theo đó Văn hóa, Thông tin, Thể thao, Y tế, Giáo dục và Đào tạo phát triển vững chắc và có điểm sáng; công tác xã hội hóa giáo dục được chỉ đạo và thực hiện khoa học, nghiêm túc, đặc biệt trong năm học 2012 - 2013 đầu tư huy động được 4 tỷ 589 triệu đồng đã bổ sung bàn, ghế, đồ dùng đồ chơi, thiết bị dạy học, sách cho thư viện; cải tạo phòng học, sân chơi, cảnh quan nhà trường, xây dựng các công trình vệ sinh...; toàn thị xã hiện có 21/22 trường học đạt chuẩn quốc gia (đạt 95%); 4/7 phường đạt chuẩn quốc gia về y tế giai đoạn 2012 - 2020; tỷ lệ hộ nghèo 6,3%; chăm lo giải quyết việc làm như đào tạo nghề cho người lao động, hàng năm bình quân tạo được việc làm cho khoảng 1.100 người. Đặc biệt chú trọng công tác xuất khẩu lao động (năm 2007 đưa 720 người, năm 2008 đưa 753 người, năm 2010 đưa 550 người, năm 2011 có 765 người, năm 2012 có 585 người, sáu tháng đầu năm 2013 có 198 người) đưa tổng số lao động trên địa bàn đang đi xuất khẩu lao động lên trên 3.700 người. Tổng số lao động được đào tạo nghề 50%. Thường xuyên chăm lo và làm tốt công tác chính sách người có công với cách mạng. Hỗ trợ cho các hộ nghèo, vận động các cơ quan, tổ chức doanh nghiệp tài trợ để xoá nhà tạm bợ cho các hộ nghèo. Tổng dư nợ cho hộ nghèo vay vốn tại ngân hàng chính sách xã hội khoảng 70 tỷ đồng tương đương 5.360 hộ. Từ năm 2005-2013 quỹ vì người nghèo thu được 13.895 triệu đồng xây mới 198 nhà tu sửa 67 nhà, hỗ trợ 109 người nghèo chữa bệnh, hỗ trợ học sinh nghèo; hỗ trợ xã nghèo Nghĩa Tho, huyện Nghĩa Đàn 10 con bò trị giá 100 triệu đồng.

Mặt khác, UBND thị xã đã tăng cường nhiệm vụ Quốc phòng - an ninh, triển khai thực hiện có hiệu quả các Chỉ thị, Nghị quyết như NQ 11 của Tỉnh ủy về nhiệm vụ QP-AN, NQ 08 của Bộ chính trị về chiến lược An ninh Quốc gia. Tiếp tục thực hiện tốt kế hoạch và thực hiện mục tiêu "3 yên 5 giảm"; 3 chương trình quốc gia về PCTP, PCTN ma tuý, mại dâm, PCBHPN, TE, đề án an ninh vùng đặc thù, an ninh kinh tế; tích cực đấu tranh phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội nhất là công tác an ninh trong mùa du lịch, hội nghị quốc tế. Thực hiện tốt chế độ tiếp dân và giải quyết các đơn thư KNTC, giải quyết các khiếu kiện ngay từ cơ sở hạn chế thấp nhất đơn thư vượt cấp, không để xẩy ra điểm nóng, khiếu kiện đông người.

Bảy năm qua, chất lượng hoạt động của HĐND, UBND và CCHC đã từng bước được nâng cao. Các phòng chuyên môn được tổ chức sắp xếp theo đúng quy định, nghiêm túc xây dựng quy chế làm việc, rà soát phân định rõ chức năng nhiệm vụ, loại bỏ những thủ tục rườm rà, chồng chéo giữa các phòng. Hoạt động của Thường trực, các ban HĐND thị xã, phường có nề nếp, hiệu quả. Hoạt động kỳ họp, giám sát kịp thời giải quyết các ý kiến cùa cử tri. Tổ chức thành công bầu cử Đại biểu QH và Đại biểu HĐND các cấp. Công tác cải cách hành chính luôn được quan tâm và là một trong những nhiệm vụ được quan tâm chỉ đạo hàng đầu. Ban hành kế hoạch cải cách hành chính nhà nước hàng năm, tổ chức tổng kết cải cách hành chính giai đoạn 2001-2010 và xây dựng clurơng trình cải cách hành chính Nhà nước giai đoạn 2011-2020 chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn, các đơn vị cơ sở tiến hành tổng kết và xây dựng; kể hoạch cải cách hành chính. Đầu tư xây dựng Website Cửa Lò đẹp, hiện đại cập nhật đầy đủ thông tin về kinh tế-xã hội và quàng bá du lịch Cửa Lò. Thực hiện đề án áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2008. Triển khai dự án tin học của UBND thị xã để nối mạng với các phường, đon vị trực thuộc.

Công tác xây dụng Đảng và đoàn thể cũng được UBND thị xã đặc biệt chú trọng. Sau khi có Nghị quyết 05 - NQ/TU và các thông báo, kết luận của Tỉnh ủy, UBND tình, Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Thị ủy đã ban hành Nghị quyết, xây dụng chương trình hành động, tổ chức quán triệt đến tận cán bộ, đảng viên và nhân dân; phân công chỉ đạo, đôn đốc, tăng cường công tác xây dựng đảng, đoàn thế. Triển khai có hiệu quả cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". Cùng với việc triển khai kịp thời các chủ trương, Nghị quyết về các đề án về kinh tế xã hội - quốc phòng, an ninh. Ban Thường vụ đã ban hành và chỉ đạo thực hiện đề án: "Nâng cao chất lượng sinh hoạt của chi bộ", Đề án "Nâng cao chất lượng hoạt động của Mặt trận và các đoàn thể phường, khối giai đoạn 2006 - 2010", Đề án về công tác cán bộ nữ, cán bộ Hội nông dân Thị xã, Đề án "Đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ hệ thống chính trị Thị xã và cơ sở". Sau 7 năm thực hiện công tác xây dựng Đảng và đoàn thể phát triển mạnh, tạo sự đoàn kết thống nhất cao trong toàn Đảng bộ. Thường xuyên chăm lo công tác xây dựng đảng cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Chăm lo họat động Mặt trận, các đoàn thể và các tổ chức trong hệ thống chính trị. Đảng bộ Thị xã từ năm 2006 - 2011 liên tục giữ vừng danh hiệu Đảng bộ vững mạnh và được Chủ tịch Nước tặng Huân chương Lao động hạng Nhì, năm 2012 xếp loại Đảng bộ hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai thực hiện Nghị quyết 05-NQ/TU của thị xã Cửa Lò còn tồn tại một số hạn chế như: Các dự án, đề án quy hoạch điều chỉnh mở rộng địa giới hành chính, điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thị xã Cửa Lò và vùng phụ cận dừng lại không triển khai được do có nhiều vướng mắc cần có sự chỉ đạo thống nhất của Tỉnh. Một số dự án triẻn khai chậm, kéo dài. Chưa thực hiện được việc di dời các công trình phía đông đường Bình Minh: Nhà nghỉ 382, Trại nuôi tôm, Bưu điện và nhà nghi bưu điện. Quy hoạch đô thị và phát triển hạ tầng đô thị chưa đáp ứng yêu cầu. Chưa có các giải pháp đủ mạnh để quản lý hoạt động mô tô nước. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn gặp nhiều khó khăn do kinh tế trong nước và thế giới suy giãn. Đầu tư cho sản xuất nông nghiệp còn ít, hệ thống thủy lợi nội đồng chưa được chú trọng đầu tư chủ yếu do nhân dân tự làm. Thiếu nguồn vốn để đầu tư xây dựng các công trình. Một số công trình trọng yếu xuống cấp nhưng chưa được đầu tư. Công tác bồi thường, GPMB vẫn gặp khỏ khăn, một sổ công trình phải tạm dừng thi công do không đáp ứng nguồn vốn. Kết quả thu hút đầu tư thấp, hầu hết các dự án thuê đất chậm tiến độ, không triển khai. Tình hình ANCT - TTATXH, an ninh vùng giáo, Cảng biển, tệ nạn xã hội vẫn còn tiềm ẩn phức tạp.

Trong thời gian tới, thị xã Cửa Lò cần tiếp tục được xây dựng thành thành phố du lịch biển xanh - sạch - đẹp, giàu mạnh, văn minh; kinh tế phát triển nhanh và bền vững; kết cấu hạ tầng đồng bộ, từng bước hiện đại; nâng cao thu nhập và đời sổng của nhân dân; văn hóa tiên tiến, giàu bản sắc. Giải quyết tốt các vấn đề xã hội; đảm bảo quốc phòng - an ninh; xây dựng Đảng bộ, chính quyền và hệ thống chính trị vững mạnh toàn diện; tạo tiền đề vừng chắc để phát triển cao hơn trong giai đoạn tiếp theo. Tiếp tục tổ chức triển khai thực hiện đầy đủ các nội dung của Nghị quyết 05-NQ/TU, Chương trình hành động của UBND Tỉnh và các thông báo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Nghị quyết 05-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ Thị xã. Phấn đấu đến năm 2014 thị xã đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất.

Có thể nói, với những nỗ lực của các cấp chính quyền và nhân dân Thị xã Cửa Lò, bằng những việc làm cụ thể, thiết thực, Cửa Lò đã có một diện mạo hoàn toàn mới - một Thị xã du lịch biển văn minh, an toàn đối với du khách, vì mục tiêu phát triển bền vững, để du lịch Cửa Lò là điểm đến không thể thiếu trong hành trình của du khách trong nước và quốc tế.

Hải Hậu